“Proaktif yaklaşım nedir?” sorusunun en kısa cevabı, bir olay gerçekleşmeden önce olası tahminleri hesap etmek ve gereken önlemi almaktır. Çeşitli iş sahalarında bu model tercih edilir. Kurumların ya da bireylerin mevcut durumdan en iyi şekilde çıkabilmek için geliştirmiş oldukları bir yaklaşım biçimidir.
Proaktif yaklaşımın tanımı “kurumların ya da özerk kişilerin, yaşanan sorunlara önceden müdahale etme biçimi” şeklinde ifade edilebilir. Gelecekte yaşanabilecek problemleri yok etmek adına yapılan her türlü eylem, bu tanımın birer yansımasıdır. Plan yapmak, ihtimal hesaplamak, şema çizmek ve alternatifleri belirlemek proaktif yaklaşımın içerikleri arasında bulunur.
Proaktif tutumun anlamı; bir olay gerçekleşmeden önce tehlikeli durumlara odaklanmak, tedbir almak, planlama yapmak ve geleceği öngörebilmektir. Bunun örneklerini pek çok iş sahasında görebiliriz. Eğer proaktif yaklaşımı örneklerle açıklamak gerekirse aşağıdaki durumlar sıralanabilir.
Bir hastanenin gelebilecek hasta sayısını tahmin etmesi ve sonrasında buna uygun olarak malzeme siparişi vermesi de aynı yaklaşımının örneğidir. Sadece kurum bazlı değil, kişisel olarak düşündüğümüzde de aynı durum geçerlidir. Yaşantınızda bugün, yarın ve sonraki gün için planlama yapmak; olasılıkları değerlendirmek ve buna göre hareket etmek proaktif yaklaşımın göstergesidir.
“Proaktif yaklaşım nedir?” sorusuna cevap aranmasının bir diğer sebebi de reaktif yaklaşım modeliyle karıştırılıyor oluşudur. Reaktif yaklaşım, günümüz dünyasında geleneksel yönetim anlayışını benimseyen insanlar, toplumlar veya şirketler için kullanılan bir kavramdır. Herhangi bir olayın ardından neden- sonuç ilişkisini yapabilme ve sonrasında etkenleri tekrar düzenleme reaktif yaklaşımın açıklamasıdır.
Reaktif yaklaşımda proaktiften farklı bir tutum sergilenir. Proaktif yaklaşımda olaylar önceden tahmin edilerek önlemler alınırken reaktif modelde olaylar gerçekleşir ve bunlardan ders çıkarılarak tekrar eyleme geçilir. Reaktif yaklaşım geleneksel, proaktif yaklaşımsa çağdaş yönetim anlayışına sarılır.
Proaktif kişilikler; problemler çıkmadan önce önlem alıp bilgi toplayan, analiz yeteneğini kullanan ve plan hazırlayan özelliklere sahiplerdir. Ayrıca, sorunu çözmekten öte sorunun neyden kaynaklandığını anlamaya çalışırlar. Bu özellikler aynı zamanda “Proaktiflik nedir?” sorusunun da cevabıdır.
Proaktif insanlarda tüm bu kişilik özellikleri bulunur. Ayrıca diğer başka niteliklere de rastlanabilir. Bunlar, kişilerin benliğini daha iyi yansıtmasına imkân tanırken daha rahat anlaşılmalarına da olanak tanır. Proaktif kişilik özellikleri kısaca şu şekildedir:
Bu maddeler proaktif kişilik sahibi kişilerin sergilediği genel özelliklerdir. Çağdaş yönetim anlayışı bu özellikler benimsendiğinde mümkün hale gelir. Aksi takdirde kurum ya da kuruluşlar, reaktif modelde ve daha geleneksel bir yaklaşımla yönetilir.
Proaktif davranış, herhangi bir olay yaşanmadan önce; stres yaratmadan, otokontrolü kaybetmeden ve kontrol mekanizmasını çalıştırarak harekete geçilmesidir. Mevcut koşullar altında yaratıcı ve çözüm odaklı plan oluşturup; insanların durumlarını göz önünde bulundurarak etken bir tavır sergilemektir. Burada proaktiflik ve öngörülülük de ayrılmaz iki kavramdır.
Proaktif olmanın önemi iletişimde de kendisini gösterir. Proaktif bir tutum sergileyen kişi ya da kişiler; bulundukları kurumda daha saygın bir statüde görülürler. Bu sadece kişiler için değil, işletmeler için de geçerlidir. Aynı yaklaşım modeliyle hareket eden işletmelerin kurum içi iletişimi daha sağlıklı hale gelirken daha emin adımlarla sektörde ilerleme kaydederler. İnsan kazanma konusunda başarılı performans sergileyerek ve olası tehditler karşısında önlem alarak çalışanlarını konu hakkında bilgilendirirler. Tüm bunlar proaktif olmanın faydaları arasında yer alır.
Sorunları ya da yaşanabilecek aksaklıkları önceden tahmin etmek proaktifliğin en temel özelliğidir. Bu yaklaşımı benimseyen kurumlar veya kişiler, gelecek hakkında tahmin yürütebilmelidir. Pozitif ve negatif ayrım yapılırken alternatif planlar üzerinde araştırmalar yapılmalıdır.
Proaktif yaklaşımın iş hayatındaki rolü işbirliği ve takım çalışmasında daha da ön plana çıkar. Sektörde uzun yıllar tutunabilmek isteyen kurum veya kuruluşların, özellikle de çağdaş yönetim modelini benimseyen şirketlerin takım çalışmasına önem vermesi gerekir. Sizler de firmanız içinde takım çalışmasını mükemmel şekilde sağlamak ve proaktif tutum sergilemek isterseniz hizmetlerimiz aradığınız çözüm olabilir.
Proaktif hareket tarzı, sürekli iyileştirmeyi ve geri bildirim yapmayı beraberinde getirir. İyileştirme yaparak olabilecek en mükemmel mekanizmayı elde etmeye çalışmak, her zaman iyi sonuçlar doğurur. Hataları, eksiklikleri ve yanlışları tespit edip bunlar üzerinde çalışma yapabilmek için belli bir donanıma; bilgi birikimine sahip olmak gerekir. PND Eğitim olarak sunduğumuz Satış eğitimleri bu özellikleri pekiştirmek üzere kişilere verilir.
Proaktif davranışın özellikleri arasında şüphesiz kriz yönetimi becerisi de yer alır. Sıkıntılı durumlardan en iyi çözüm ile sıyrılabilmek ideal bir kriz yönetimi yetisiyle mümkündür. Siz de gelecekte yaşanabilecek sorunları kontrolünüzü kaybetmeden atlatmak isterseniz, çağrı merkezi eğitimleri alabilirsiniz. Böylece proaktif yaklaşım modelini benimsemeye bir adım daha yaklaşırsınız.